13 Temmuz 2013 Cumartesi

Futbol'da Aerobik ve Aneorobik Özellikler



          Aerobik Özellikler:
            Aerobik antrenmanın amaçları; oksijen taşıma sisteminin kapasitesini arttırmak, uzun süreli egzersiz periyodu esnasında kasların oksijen kullanma kapasitelerini arttırmak, yüksek yoğunlukta bir egzersiz periyodundan sonra hızla normale dönme yeteneğini arttırmaktır.
           
            Aerobik antrenmanın temel fizyolojik özellikleri ise; kan miktarının artmasını sağlar. Kalp daha büyür ve kuvvetlenir, böylece belli bir zaman biriminde daha fazla kanı pompalayabilir. Daha fazla oksijeni nakledebilir.
            Futboldaki faydaları; egzersiz için gerekli enerjinin büyük bir yüzdesi, aerobik olarak sağlanabilir. Bir oyuncunun, maç boyunca daha yüksek bir yoğunlukta egzersiz yapmasına olanak sağlayan gelişmiş bir dayanıklılık kapasitesine sahip olması. Bir sonraki maç aktivitesini maksimal olarak yapabilmek için, yüksek yoğunluktaki bir egzersiz periyodundan sonra normale dönmek için daha az zamana gerek duyar.
            Aerobik antrenman, teknik performanstaki gerilemeyi ve bir maçın sonuna doğru olabilen yorgunluğun neden olduğu konsantre bozukluklarını minimuma indirmeye yardımcı olabilir.
            Aerobik antrenman çeşitleri üç alan ayrılır. Normale dönme antrenmanı, aerobik düşük yoğunlukta antrenman ve aerobik yüksek yoğunlukta antrenman. Normale dönme antrenmanında amaç; maç veya yoğun bir antrenman bölümünden sonra daha çabuk normale dönmeyi sağlamaktır.  Maç veya yoğun antrenmandaki küçük kopmalar,  bağ dokusunda ve kas fibrillerinde olabilir. Bu zarar meydana geldikten sonra birkaç gün, kasın kati ve sert olmasına neden olur. Performans azalır ve glikojen depoları tekrar doldurma kapasitesine engel olunur. Normale dönme antrenmanlarında  oyuncular,  jogging ve düşük yoğunlukta egzersiz gibi fiziksel aktiviteler yaparlar.  Bu çeşit antrenman,  kasın daha etkili olarak normale dönmesine yardım eder ve kas ağrılarını azaltır.
             Aerobik düşük yoğunluk antrenmanının amacı; uzun süreli zaman periyodunda egzersiz yapma kapasitesini arttırmak, yüksek yoğunlukta bir egzersiz periyodundan sonra, çabuk olarak normale dönme yeteneğini arttırmaktır. Üst düzey futbolcu, bir maçta yaklaşık 11 km’ lik bir mesafe kateder ve diğer enerji gerektiren aktiviteleri yapar. Bu yüzden, oyuncular için yüksek bir dayanıklılık kapasitesine sahip  olmak önemlidir.  Bu kapasite, aerobik düşük yoğunluk antrenmanı aracılığıyla geliştirilebilir ve aerobik yüksek yoğunluk antrenmanıyla tamamlanabilir. İstenen etki, oyunun tamamında yüksek bir çalışma veriminin ve iyi teknik performansı koruma yeteneğinin geliştirilmesidir.
             Aerobik yüksek yoğunluk antrenmanının amacı;  uzun zaman periyotlarında yüksek yoğunlukta egzersiz yapabilme yeteneğini arttırmak,  yüksek yoğunluk egzersizinden çabuk olarak normale dönme yeteneğini arttırmaktır. Üst düzey oyuncuların bir maçta yüksek yoğunluk egzersizi ile en fazla mesafeyi katetmeleri için, uzun süreli zaman periyotlarında yüksek yoğunluklarda egzersiz yapabilme yeteneğine sahip olmaları önemlidir. Bu yeteneğin ana prensibi, aerobik yüksek yoğunluk antrenmanıyla elde edilebilen aerobik egzersiz yapabilme kapasitesini en iyi şekilde geliştirmektir.
            Anaerobik Özellikler:
            Anaerobik antrenmanın amacı; yüksek yoğunluktaki egzersiz esnasında çabuk olarak güç üretme ve çabuk olarak hareket etme yeteneğini arttırmak, anaerobik sistemler sayesine devamlı olarak güç ve enerji üretme kapasitesini arttırmak, yüksek yoğunluktaki bir egzersiz periyodundan sonra çabuk olarak normale dönme yeteneğini arttırmaktır.
            Etkileri ise; sinir sistemi ile kaslar arsındaki senkronize daha etkilidir, anaerobik enerji üretimi ile ilgili kas enzimlerinin miktarı artar, laktat üretme ve dışarı atma kapasitesi artar.
            Futboldaki faydaları; sürat artımı, sprint, top kapma, şut gibi maç aktivitelerinin yoğunluğunda bir performans gelişimi. Bir oyun esnasında uzun süreli yüksek yoğunlukta egzersiz yapabilme yeteneğinde bir artış. Yüksek yoğunluktaki egzersiz, bir oyun esnasında daha sık olarak yapılabilir.
            Anaerobik antrenman, sürat antrenmanı ve süratte devamlılık antrenmanı olarak ikiye ayrılabilir. Sürat antrenmanın amacı; anında hareket ihtiyacı gerektiren maç koşularına uyum yeteneğini arttırmak, gerekli olduğunda hemen hareket edebilme yeteneğini arttırmak, yüksek yoğunluktaki egzersiz esnasında çabuk olarak güç üretme yeteneğini arttırmaktır.
            Maç esnasında, bir oyuncu sprint yapma veya çabuk yön değiştirme gibi çabuk güç gelişimine ihtiyaç duyan birçok aktivite yapar. Bu aktiviteler bir oyunun sonucunu etkileyebildiği için sürat antrenmanı çok önemlidir.
            Süratte devamlılık antrenmanının amacı; anaerobik enerji üretim sistemi aracılığıyla çabuk olarak güç ve enerji yeteneğini arttırmak, devamlı olarak güç ve enerji üretme yeteneğini arttırmak, yüksek yoğunlukta bir egzersiz periyodundan sonra normale dönme yeteneğini arttırmak.
            Maç esnasında üst düzey oyunculardaki yüksek kan laktat konsantrasyonu bulguları, laktat üreten enerji sisteminin bir oyun periyodu esnasında yüksek derecede harekete geçtiğini gösterir. Laktat üretme ve tekrar tekrar yüksek yoğunlukta egzersiz yapabilme kapasitesi, bu yüzden özel olarak antrene edilmelidir. Bu, süratte devamlılık antrenmanı sayesine başarılabilir. Süratte devamlılık antrenmanı üst düzey oyuncular için etkili bir şekilde kullanılabilir. Düşük bir önceliğe sahip olmalıdır ve üst düzey olmayan oyuncularda tamamıyla yapılmayabilir. 16 yaş grubunun altındaki oyuncularda kullanılmamalıdır.

kaynak:Jens BANGSBOO, Futbolda Fizik Kondisyon Antrenmanı                Fatma GÜLTEKİN

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder